زندگی و آثار حسین منزوی، شاعر

زندگی و آثار حسین منزوی، شاعر

حسین منزوی در پاییز سال 1325 در زنجان به دنیا آمد .
پدر و مادرش معلم روستاهای زنجان بودند ، وی سال های آغازین زندگی را در روستاهای نیک پی ، کرگز و پیرسقا یا پیرزاغه زیست .
در سال 1332 وارد دبستان فردوسی زنجان شد و 4 سال را در این مدرسه به تحصیل مشغول بود .
سپس دو سال در دبستان صائب تبریزی ، و 2 سال دبیرستان پهلوی ( دکتر علی شریعتی کنونی ) ، 4 سال را در دبیرستان صدر جهان ( محمد منتظری ) کنونی درس خواند .
وی در سال 1344 وارد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد ، وی همیشه یکی از دلایل گرایش خود به شعر را نام دوتن از شاعران که اتفاقا نام دبستان دوران تحصیلش هم بوده می دانست ، زیرا سرانجام کارش را به کلاس های درس دانشکده ادبیات در تهران کشاند .
اولین دفتر شعرش در سال 1350 با همکاری انتشارات بامداد به چاپ رسانید ، و با همان مجموعه برنده جایزه اولین دوره شعر فروغ هم شد و به عنوان بهترین شاعر جوان این دوره معرفی شد . در همین روزها بود که عنوان بهترین نویسنده نصیب زنده یاد جلال آل احمد گردید که احمد شاملو، جایزه جلال را از طرف سیمین دانشور دریافت کرد .
در همین زمان بود که منزوی وارد رادیو و تلویزیون ملی ایران شد و در گروه ( ادب امروز ) به سرپرستی زنده یاد نادر نادرپور به فعالیت پرداخت . چندی بعد مسئولیت برنامه های رادیو و تلویزیونی متعددی را برعهده گرفت که از آن میان می توان به برنامه های ( کتاب روز ) ، ( یک شعر و یک شاعر ) ، (شعر ما و شاعران ما ) ، ( آیینه و ترازو ) و ( آیینه آدینه ) اشاره کرد .
افزون بر آن ، در سرایش نزدیک به 150 ترانه با آوازخوانان و هنرمندان ایران هم چون : داریوش اقبالی ، حسین خواجه امیری ( استاد ایرج ) ، جمال وفایی ، ناصرمسعودی ، کوروش یغمایی ، بانو فیروزه ، بانو گیتی ، علیرضا افتخاری و مسعود خادم همکاری داشته است . دو آلبوم موسیقی نیز براساس ترانه های منزوی در دست انتشار است که به زودی به بازار خواهد آمد . آلبوم نخست که زاگرس نام دارد ، دربردارنده 8 آهنگ کردی و لری با آواز شهرام ناظری است که ارسلان کامکار آهنگسازی آن را برعهده دارد و شرکت مشکات آن را منتشر خواهد کرد. آلبوم دوم با 6 ترانه از منزوی با آهنگسازی بهزاد محمودی زاده و خوانندگی علیرضا افتخاری روانه بازار خواهد گردید ، ولی اکنون نام آن مشخص نیست .
در کنار همه این فعالیت ها ، وی چندی مسئول صفحه شعر مجله ادبی ( رودکی ) بود . در سال نخست انتشار مجله سروش نیز با این نشریه همکاری داشت . مسئولیت صفحه شعر روزنامه محلی ( امید زنجان ) نیز بر عهده او بود .
دومین کتاب منزوی پس از 8 سال سکوت ، با نام « صفر خان » در قالب یک شعر بلند در ستایش از مردانگی صفر قهرمانیان ، دیرپاترین زندانی سیاسی دوران محمدرضا پهلوی منتشر شد . وی با ستودن از روحیه آزادگی قهرمانیان از این که گروهی با برچسب های ناچسب سیاسی و خطی قصد انحصاری کردن این زندانی آزادی خواه را داشته و دارند ، گفت : این شعر در حقیقت ستایش نامه و ادای دین شعر معاصر بود به صفر قهرمانیان که پهلوان زندانی های سیاسی شاه شد با 33 سال حبس بی وقفه . گفتنی است نخستین چاپ این کتاب را نشر چکیده در سال 1358 به انجام رسانده و نشر یکتا رصد زنجان در سال 1382 به تجدید چاپ آن همت گماشته است .

از دیگر آثار حسین منزوی به موارد زیر می توان اشاره کرد:

ترجمه منظومه ترکی « حیدر بابا »ی استاد محمد حسین شهریار ( 1369 ، آفرینش )
با عشق در حوالی فاجعه ( 1371 ، پاژنگ )
این ترک پارسی گوی / بررسی شعر استاد شهریار ( 1372، برگ )
از شوکران و شکر ( 1373 ، آفرینش )
با سیاوش از آتش ( 1375 ، پاژنگ )
از کهربا و کافور ( 1376 ، کتاب زمان )
از ترمه و تغزل / برگزیده غزل ها و شعرهای نیمایی و سپید ( 1376 ، روزبهان )
به همین سادگی / شعرهای بی وزن ( 1378 ، چیچیکا )
با عشق تاب می آورم / شعرهای نیمایی ( 1378 ، چیچیکا )
این کاغذین جامه ( 1379 ، نغمه )
از خاموشی ها و فراموشی ( 1380 ، کتابکده فرهنگ زنجان )
تغزلی در باران ( 1381 ، نیستان )

باید گفت چند کتاب دیگر نیز از منزوی در دست ناشران گوناگون باقی مانده و به دلایل نامعلوم از دسترس علاقه مندان به فرهنگ و ادب دور نگاه داشته شده است . او با گلایه از این که بسیاری از ناشران به دلایل متفاوت ، اثر اهالی ادب و فرهنگ را در کنج مؤسسه انتشاراتی خود زندانی می کنند از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می خواست که برای احقاق حقوق صاحبان اثر، به این وضع زننده و ناهنجار رسیدگی کند و به آن پایان دهد . وی برای نمونه می گفت که دو اثر وی نزدیک به 16 سال است که در انتشارات ... خاک می خورند . گفتنی است کتاب های دومان ( شعرهای ترکی منزوی ) ، صفیر سیمرغ ( شعرهای سی تن از شاعران زنجان از نسل اول تا ششم شعر آن دیار) ، دیوار در متن یک شعر( بررسی تحلیلی شعر معاصر ) و خونه آقا گنجشکه ( مجموعه داستان کودکان ) به این سرنوشت ناگوار دچار شده اند.
در وصف منزوی گفته اند که او « شاعرعشق همیشه » است . با این حال ، خودش می گفت : « هرچند پایگاه تغزل را عشق وعاشقی دانسته اند ، ولی به گمان من ، تغزل می تواند هر نوع حدیث نفسی را دربربگیرد حتی اگر اجتماعی وعرفانی باشد . وی می افزاید : در شعر هیچ الگویی نداشته ام ، ولی به حافظ ، مولوی ، سعدی و خیام ارادت داشته ام . نیما ، شاملو، فروغ و نادرپور نیز برایم بسی عزیزند .
منزوی در سال ۱۳۸۳ بر اثر آمبولی ریوی و سرطان در تهران درگذشت و در مزار پایین شهر زنجان کنار پدرش به خاک سپرده شد . متن روی مزار وی مصرع یکی از غزل های معروف ایشان می باشد :

نام من عشق است ، آیا می شناسیدم ؟